Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại cáp mạng khác nhau với các đặc tính sử dụng riêng biệt. Hai loại phổ biến nhất là cáp mạng Cat5e và Cat6. Vậy điều gì khiến chúng được ưa chuộng đến vậy? Đại Việt sẽ giúp bạn so sánh hai loại cáp này và giải đáp câu hỏi trên.
Cáp mạng Cat5e là lựa chọn phổ biến hiện nay, được nâng cấp vào năm 2001 để thay thế các loại cáp AMP trước đó. Mặc dù cấu tạo và vật liệu bên trong không thay đổi, nó vẫn tuân theo tiêu chuẩn cáp loại 5 của IEEE. Cáp Cat5 bao gồm 4 cặp dây xoắn lại với nhau nhằm giảm nhiễu và bức xạ từ các thiết bị điện tử lân cận, được bao bọc bởi lớp vỏ nhựa PVC.
Ứng dụng: Cáp mạng Cat5 đáp ứng tốt các hệ thống mạng không đòi hỏi tốc độ, hiệu suất và băng thông truyền tải cao, phù hợp với mạng LAN văn phòng với tần số hoạt động 100MHz.
Ra đời từ năm 2002, cáp mạng Cat6 hiện có nhiều phiên bản khác nhau. So với Cat5, Cat6 là loại cáp cao cấp hơn với tần số truyền cao hơn, loại bỏ nhiễu xuyên âm xa lạ (AXT), cho phép truyền dữ liệu ở tốc độ 10 Gb/s trên khoảng cách xa hơn.
Cấu tạo của cáp Cat6: Bao gồm bốn đôi dây đồng được xoắn với nhau và cách ly hoàn toàn để giảm nhiễu chéo, cho phép truyền dữ liệu xa hơn. Lõi trung tâm có cấu trúc hình chữ thập chạy dọc chiều dài dây, chia tách 4 cặp dây, chống nhiễu chéo, cố định dây và tăng khả năng chịu lực căng.
Cat 6 có băng thông 250 MHz, hỗ trợ ứng dụng Gigabit Ethernet và được thiết kế cho ứng dụng Ethernet tốc độ 10 Gigabit. Cáp Cat6 có đường kính 23 AWG và tần số hoạt động 250 MHz. Nó chống nhiễu chéo tốt trong phạm vi làm việc từ 70-90m, có thể lên tới 150m với cáp UTP.
Cả hai loại dây cáp mạng Cat5e và Cat6 đều được sử dụng phổ biến trong mạng internet hiện nay với tốc độ truyền dữ liệu tương đối tốt.
Chúng thường được áp dụng cho hệ thống mạng LAN văn phòng và hệ thống camera IP.
Về cấu tạo, cả hai loại dây Cat5e và Cat6 đều được làm từ bốn đôi dây đồng, mỗi đôi xoắn lại với nhau và được bao bọc bởi lớp vỏ nhựa màu trắng hoặc xanh, đôi khi có các màu khác nhưng ít phổ biến hơn.
Cáp mạng Cat5e có kích thước dây dẫn theo tiêu chuẩn Mỹ (AWG) là 24 AWG và tần số hoạt động 100MHz. Ngược lại, cáp mạng Cat6 là 23 AWG với tần số hoạt động 250 MHz. Tất cả các loại dây mạng Cat6 đều có lõi nhựa trung tâm để phân tách 4 cặp dây và chống nhiễu chéo (cross talk), trong khi dây mạng Cat5e thì không có.
Cáp mạng Cat5e được thiết kế cho các ứng dụng Ethernet 10/100 Mbps và hỗ trợ Gigabit Ethernet (tốc độ truyền tín hiệu 1000 Mbps) để tăng tốc độ truyền dữ liệu cho máy tính. Còn cáp mạng Cat6 được thiết kế dành riêng cho ứng dụng Gigabit Ethernet. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là hệ thống Gigabit sẽ hoạt động ở tốc độ của thiết bị có cấu hình thấp nhất.
Cáp mạng Cat5e có chất lượng tốt, hỗ trợ tốc độ 1Gb. Do đó, trong hầu hết các trường hợp lắp đặt mạng thông thường, người dùng thường chọn cáp Cat 5e. Đây là điều cần cân nhắc khi bạn xem xét có nên chi thêm tiền cho cáp Cat 6 khi sự thay đổi có thể không thực sự cần thiết cho hệ thống mạng hiện tại hay không. Cáp mạng Cat5e mang lại lợi ích tiết kiệm chi phí đáng kể, khả năng hoạt động tốt đáp ứng yêu cầu của hệ thống mạng Gigabit, đặc biệt trong thi công Bootrom với nhiều lựa chọn màu sắc.
| Đặc điểm | Cáp mạng Cat5e | Cáp mạng Cat 6 |
|---|---|---|
| Tốc độ | 10/100Mbps, hỗ trợ truyền tốc độ 10/100/1000Mbps | 10/100/1000 Mbps và 10 Gigabit Ethernet (khoảng cách ngắn) |
| Giá thành | Phù hợp cho thiết kế dân dụng, tiết kiệm chi phí | Cao hơn Cat5e 30 – 40 % |
| Tần số | Lên đến 100MHz | Lên đến 250MHz |
| Hoạt động | Ít nhiễu chéo (cross talk) hơn Cat5 nhưng kém hơn Cat 6 | Chống nhiễu chéo tốt, tỷ lệ tín hiệu trên nhiễu (SNR) cao, ít nhiễu ảnh |
| Khoảng cách làm việc tốt nhất | 100m, có thể lên tới 150m với cáp UTP Cat 5e | 70-90m, có thể lên tới 150m với cáp UTP Cat 6 |
| AWG | 24 AWG | 23 AWG |
| Lõi chữ thập | Không có | Có |
Cả hai loại cáp mạng này đều được đánh giá cao về chất lượng sử dụng trên thị trường. Đối với cáp mạng Cat5e, nó có chất lượng hoạt động khá tốt và ổn định, được hỗ trợ tốc độ 1Gb.
Trong các trường hợp sử dụng mạng thông thường như văn phòng, nhà ở, khu chung cư, hoặc các hệ thống mạng không yêu cầu tốc độ truyền tải quá cao, người tiêu dùng vẫn ưu tiên lựa chọn loại cáp này. Sử dụng cáp Cat5e giúp tiết kiệm chi phí đáng kể mà vẫn đáp ứng tốt các yêu cầu của hệ thống mạng.
Cụ thể, cấu tạo của cáp mạng CAT5e bao gồm:
1. Lõi dẫn (Conductor): Là phần trung tâm của dây, thường làm từ đồng nguyên chất (Copper) hoặc CCA (Copper Clad Aluminum). Mỗi lõi dẫn có đường kính khoảng 24 AWG (0.5mm) và là nơi truyền tín hiệu điện tử.
2. Cặp dây xoắn (Twisted Pairs): Cáp CAT5e có 4 cặp dây xoắn đôi (8 sợi), mỗi cặp có màu riêng (cam, xanh lá, xanh dương, nâu) để giảm nhiễu chéo (crosstalk) giữa các tín hiệu.
3. Lớp cách điện (Insulation): Mỗi sợi đồng được bọc bằng nhựa PE (Polyethylene) nhằm cách điện và ngăn ngừa hiện tượng rò điện hay suy hao tín hiệu.
4. Lớp chống nhiễu (Shielding – tùy loại): Một số loại CAT5e có thêm lớp chống nhiễu như Foil (FTP) hoặc Braided Shield (STP) để chống nhiễu điện từ, thích hợp trong môi trường công nghiệp hoặc gần thiết bị điện.
5. Lớp phân cách (Separator – tùy chọn): Một số dây có thêm lõi nhựa chữ “+” ở giữa giúp giữ khoảng cách giữa các cặp dây, tăng khả năng chống nhiễu và ổn định tín hiệu.
6. Vỏ ngoài (Outer Jacket): Là lớp bảo vệ cuối cùng bằng nhựa PVC hoặc LSZH (Low Smoke Zero Halogen) giúp cáp chịu được ma sát, nhiệt độ, ẩm và an toàn trong môi trường kín như tòa nhà, văn phòng.
Cáp mạng CAT5e được thiết kế với cấu trúc 4 cặp dây đồng xoắn đôi, bọc cách điện và vỏ bảo vệ chắc chắn, giúp truyền dữ liệu ổn định, tốc độ cao và ít nhiễu — rất phổ biến trong mạng LAN, hệ thống camera IP và các thiết bị Internet gia đình hoặc doanh nghiệp nhỏ.
Hiệu suất truyền dẫn tốt: Cáp CAT5e hỗ trợ tốc độ truyền dữ liệu lên đến 1Gbps (Gigabit Ethernet) ở khoảng cách tối đa 100 mét, phù hợp với hầu hết nhu cầu văn phòng, gia đình và hệ thống giám sát.
Giảm nhiễu chéo hiệu quả: Nhờ cấu trúc 4 cặp dây xoắn đôi, CAT5e có khả năng giảm crosstalk (nhiễu chéo) tốt hơn so với CAT5, giúp tín hiệu ổn định và ít lỗi hơn.
Tương thích cao: Dây có thể sử dụng cho nhiều loại thiết bị mạng như máy tính, modem, router, switch, camera IP… mà không cần đầu nối đặc biệt.
Giá thành hợp lý: So với các loại cáp mạng cao cấp như CAT6 hoặc CAT6A, CAT5e có chi phí thấp hơn, dễ thi công và thay thế, phù hợp cho hệ thống nhỏ và trung bình.
Dễ lắp đặt, thi công: Dây mềm, dễ bẻ cong và uốn góc mà không làm ảnh hưởng đến hiệu suất, rất thuận tiện trong việc đi âm tường hoặc trong ống gen.
Giới hạn tốc độ: Dù đạt 1Gbps, CAT5e không hỗ trợ tốc độ 10Gbps như CAT6 hoặc CAT6A, nên sẽ hạn chế trong các hệ thống mạng tốc độ cao hoặc trung tâm dữ liệu.
Khả năng chống nhiễu trung bình: Các loại CAT5e thông thường (UTP) không có lớp chống nhiễu, nên dễ bị ảnh hưởng bởi từ trường, điện áp cao hoặc môi trường có nhiều thiết bị điện công suất lớn.
Suy hao tín hiệu ở khoảng cách xa: Khi kéo dây quá 100 mét, tín hiệu bắt đầu suy giảm rõ rệt, ảnh hưởng đến tốc độ truyền tải.
Không phù hợp cho môi trường khắc nghiệt: Cáp CAT5e không chịu được ẩm, nhiệt độ cao hay ánh nắng trực tiếp lâu dài, nên không nên dùng ngoài trời nếu không có ống bảo vệ.
Dưới đây là bảng giá tham khảo cho một số loại cáp mạng CAT5e trên thị trường Việt Nam.
Ugreen CAT5e UTP 1 m: 47.000 VNĐ cho chiều dài 1m.
Ugreen CAT5e UTP 3 m: 45.000 VNĐ cho chiều dài 3m.
Vention CAT5e UTP 1.5 m: 22.900 VNĐ cho chiều dài 1.5m (giá rất rẻ).
Ugreen CAT5e UTP 2 m: 35.000 VNĐ cho chiều dài 2m.
Generic CAT5e UTP 50 ft (~15 m): 1.156.074 VNĐ (giá nhập khẩu, tham khảo).
CAT5e UTP 305 m cuộn: Cuộn 305m – tại thị trường Việt Nam:
Commscope UTP 6-219590-2 (cuộn 305m): 2.350.000 VNĐ
SINO UTP 305m: 2.090.000 VMĐ
Việt Hàn LEAD CAT5e UTP 305m: giá khuyến mãi 1.795.000 VNĐ
Lưu ý:
Giá trên chỉ mang tính tham khảo và có thể thay đổi tùy thương hiệu, chất liệu (đồng nguyên chất vs. hợp kim), độ dài, loại cuộn, hãng phân phối.
Khi mua cuộn lớn (305m) thường sử dụng cho công trình, dự án – nên xem xét thêm phí vận chuyển, số lượng mua.
Cáp UTP (Unshielded Twisted Pair) 4 cặp, vỏ PVC, dài 5 m — phù hợp kết nối PC, router trong gia đình hoặc văn phòng nhỏ.
Cáp UTP nhiều mét, dùng đi dây âm tường hoặc kéo dài trong nhà. Độ phổ biến cao do dễ lắp đặt và chi phí thấp.
Cáp UTP thương hiệu cao, lõi đồng chất lượng, phù hợp cho công trình chuyên nghiệp hoặc nơi yêu cầu độ bền cao.
Cáp U/UTP (Unshielded/Unscreened Twisted Pair) – một loại phổ biến khác, dùng lớp vỏ chuẩn công nghiệp.
Cáp cuộn dài (75 m) dùng cho thi công triển khai mạng lớn hoặc kéo chính trong tủ mạng/khu máy chủ.
Phiên bản đa đôi (25 cặp) dùng cho hạ tầng lớn, như nhà máy, trung tâm dữ liệu, hoặc dùng trong tủ phân phối lớn.
Cáp mạng CAT5e (Category 5 Enhanced) là một trong những loại dây mạng được sử dụng phổ biến nhất hiện nay trong các hệ thống truyền dữ liệu và viễn thông. Với khả năng truyền tải tín hiệu tốc độ cao, chống nhiễu tốt và chi phí hợp lý, CAT5e được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau:
Cáp mạng CAT5e là lựa chọn tiêu chuẩn cho mạng LAN trong gia đình, văn phòng, trường học hoặc doanh nghiệp. Nó giúp kết nối máy tính, máy in, router, switch, access point… lại với nhau để tạo thành một hệ thống mạng ổn định, truyền dữ liệu tốc độ cao lên đến 1Gbps trong khoảng cách 100 m.
CAT5e được sử dụng phổ biến để kết nối camera IP với đầu ghi (NVR) hoặc switch PoE. Nó hỗ trợ truyền dữ liệu và cấp nguồn PoE (Power over Ethernet) cùng lúc, giúp giảm bớt dây nguồn và tiết kiệm chi phí thi công, đặc biệt trong hệ thống giám sát an ninh.
Cáp CAT5e là dây trung gian giữa modem/router và máy tính, smart TV, thiết bị IoT. Nhờ khả năng truyền dữ liệu ổn định, nó giúp duy trì tín hiệu Internet mạnh và ít bị gián đoạn — phù hợp cho chơi game online, học trực tuyến, xem phim, livestream,…
CAT5e được ứng dụng trong hệ thống điện nhẹ (ELV) như điều khiển ánh sáng, âm thanh, chuông cửa có hình, thiết bị an ninh hoặc hệ thống quản lý tòa nhà (BMS). Dây có thể truyền dữ liệu điều khiển, tín hiệu cảm biến hoặc tín hiệu mạng trong cùng một đường truyền.
Một số thiết bị mở rộng (Extender) cho phép truyền tín hiệu HDMI, VGA, âm thanh hoặc USB qua cáp CAT5e, giúp kéo dài khoảng cách kết nối lên đến hàng chục mét mà vẫn đảm bảo chất lượng hình ảnh, âm thanh ổn định.
Trong môi trường công nghiệp, cáp CAT5e được dùng để kết nối PLC, cảm biến, bộ điều khiển hoặc máy tính công nghiệp, giúp truyền dữ liệu giữa các thiết bị tự động hóa. Một số loại cáp CAT5e công nghiệp còn có vỏ chống dầu, chống cháy và chống nhiễu (FTP, SFTP) để phù hợp với môi trường khắc nghiệt.
Có. Cáp CAT5e thường được sử dụng cho camera IP, vì nó có thể truyền dữ liệu và điện năng PoE (Power over Ethernet) trên cùng một dây. Khi dùng với Switch PoE hoặc đầu ghi hỗ trợ PoE, bạn không cần kéo dây nguồn riêng cho camera.
Theo tiêu chuẩn, chiều dài tối đa là 100 mét (bao gồm 90m dây cố định và 10m dây nối thiết bị). Nếu cần kéo dài hơn, bạn nên dùng Switch, Repeater hoặc bộ mở rộng mạng (Extender) để đảm bảo tín hiệu ổn định.
Không. CAT5e chỉ hỗ trợ tối đa 1Gbps. Nếu bạn cần tốc độ 10Gbps, hãy chọn cáp CAT6 hoặc CAT6A.
Có, nhưng cần chọn loại chuyên dụng có vỏ PE hoặc chống nước, ví dụ: CAT5e Outdoor hoặc CAT5e chống tia UV. Loại thường (vỏ PVC) chỉ nên dùng trong nhà.
Cáp CAT5e có 8 lõi (4 cặp dây xoắn đôi), gồm các màu: cam – trắng/cam, xanh lá – trắng/xanh lá, xanh dương – trắng/xanh dương, nâu – trắng/nâu.
Có. Cáp CAT5e hỗ trợ PoE và PoE+, đủ để cấp nguồn cho camera IP, Access Point hoặc điện thoại IP ở công suất dưới 30W.
Một số thương hiệu uy tín và được sử dụng phổ biến hiện nay gồm:
Cadivi (Việt Nam) – lõi đồng nguyên chất, giá hợp lý.
Commscope (Mỹ) – chất lượng cao, bền.
Ugreen, Vention – phổ biến trong gia đình.
Belden, AMP, Sino, Vinacap – dùng cho công trình và doanh nghiệp.
Đặc điểm và hiệu suất của cáp mạng CAT5e, với khả năng truyền tải ổn định và độ tương thích cao, đã giúp nó trở thành lựa chọn phổ biến trong văn phòng, gia đình và các ứng dụng công nghệ thông tin. Tốc độ truyền dữ liệu tốt, khoảng cách truyền dẫn phù hợp, dễ thi công và chi phí hợp lý chính là những yếu tố làm nổi bật cáp mạng CAT5e so với nhiều dòng cáp truyền thống khác.
Hy vọng với những thông tin Đại Việt cung cấp, bạn đọc đã hiểu rõ cáp mạng CAT5e là gì, cấu tạo của cáp cũng như vai trò quan trọng của nó trong các hệ thống mạng hiện nay.
